Nadchodzące zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców – co muszą wiedzieć pracodawcy?
- dariakalenikova
- 30 kwi
- 2 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 6 maj
20 marca 2025 roku Parlament zakończył prace nad ustawą o warunkach dopuszczalności powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Przepisy te, po podpisaniu przez Prezydenta, wejdą w życie już w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Dla wielu firm oznacza to konieczność gruntownego przeglądu procedur związanych z zatrudnianiem pracowników zagranicznych.
Co się zmienia? Jakie obowiązki będą mieli pracodawcy? Czy możliwe będzie zatrudnianie cudzoziemców na umowy cywilnoprawne? Poniżej podsumowanie najważniejszych zmian.
1. Umowy o pracę czy umowy cywilnoprawne?
Pierwotnie planowano, że cudzoziemcy będą mogli być zatrudniani wyłącznie na podstawie umowy o pracę. Taki zapis miał dotyczyć wszystkich pracodawców – również agencji pracy tymczasowej. Jednak w toku prac legislacyjnych, m.in. pod wpływem licznych uwag ze strony organizacji branżowych i rynku, przepis został zmodyfikowany. Sejm przyjął poprawkę Senatu, która umożliwia zatrudnianie cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, również przez agencje pracy tymczasowej.
👉 Ostatecznie więc nie wprowadzono obowiązku stosowania wyłącznie umów o pracę – zachowana została elastyczność formy zatrudnienia, przy jednoczesnym wzmocnieniu mechanizmów kontroli i wymogu zgłaszania rodzaju umowy w systemie teleinformatycznym.
2. Zmiany, które przeszły cały proces legislacyjny
Wśród zmian, które zostały ostatecznie uchwalone, warto wymienić:
Likwidacja testu rynku pracy – pracodawcy nie będą musieli już uzyskiwać tzw. informacji starosty, chyba że zawód cudzoziemca znajdzie się na liście zawodów „z ograniczeniem”.
Pełna elektronizacja – wnioski o zezwolenia na pracę składane wyłącznie online (przez praca.gov.pl). Dotyczy to także postępowań odwoławczych i powiadomień.
Zezwolenia dla nowych firm – w przypadku nowych podmiotów, zezwolenie na pracę wydawane będzie na maksymalnie 1 rok.
Wymóg minimalnego wymiaru czasu pracy – nie mniej niż 1/4 etatu, w przeciwnym razie zezwolenie nie zostanie wydane.
Obowiązki związane z ZUS – pracodawca zalegający z opłatami składek może otrzymać odmowę wydania zezwolenia na pracę.
Obostrzenia wobec fikcyjnych firm – urzędy będą mogły odmówić wydania zezwolenia, jeśli uznają, że działanie pracodawcy ma na celu wyłącznie umożliwienie wjazdu cudzoziemca do Polski.
3. Nowe obowiązki administracyjne dla pracodawców
Nowe przepisy przewidują szereg obowiązków, w tym:
Dołączenie do wniosku kopii umowy z cudzoziemcem (cywilnoprawnej lub o pracę),
Pozyskanie i przechowywanie danych osobowych oraz dokumentów potwierdzających legalny pobyt i tożsamość pracownika zagranicznego
4. Kary i kontrole – czego można się spodziewać?
Nowe przepisy przewidują podwyższenie kar za nielegalne zatrudnienie cudzoziemca:
z dotychczasowych 1 000 – 30 000 zł
do 3 000 – 50 000 zł.
Senat próbował także zwiększyć kary za inne naruszenia praw pracowniczych, jednak uznano, że ten obszar regulowany jest Kodeksem pracy i zmiany nie powinny być wprowadzane przy okazji ustawy o cudzoziemcach.
Co ważne – Sejm przywrócił możliwość niezapowiedzianych kontroli Straży Granicznej i PIP w zakresie legalności zatrudnienia, które Senat chciał usunąć.
💡 Co powinni zrobić pracodawcy?
To ostatni moment, aby dostosować procedury rekrutacyjne i dokumentację do nowych przepisów. W 2025 roku Państwowa Inspekcja Pracy zapowiada aż 55 tysięcy kontroli, ze szczególnym uwzględnieniem legalności zatrudnienia cudzoziemców.
